Біліміңді тексер 1. Заттардың кандай агрегаттық күйлері болады? 2. Үш баганнан тұратын (қатты, сұйық, газ тәрізді) кесте сызып, тұрмыста кезде- сетін 5 заттың агрегаттык күйлеріне мысал келтір. 3. Судың термостагы температурасы 0ºС, erep оған осы температурадағы мұз кесегін салса, мұз ери ме? 4. Cy 120°С температурада суйық бола ала ма? 5. Мұнай және мұнай өнімдерін сақтайтын резервуарларда газ шығатын клапан болады. Резервуарларда газ қайдан пайда болады? 6. Мына процестер қалай аталады? а) балқыған темiр салқындап катты; ә) жуынатын бөлмедегi шынының беті суланды; б) күн астындағы дымкыл киiм кептi; в) шөптің бетіне шык пайда болды. 7. 3-кестедегі берілген мәліметтерді ескеріп, мына заттардын агрегаттық күйлерi кандай болатынын анықта: а) оттек 20°C; 3-335 ә) алюминий 1000°С; б) гелий -200°С. 8. Көлемі 400 мл суды өлшеп, кыздырды. Процесс нәтижелері кестеде көрсетілді. Уакыт (мин) 0 Температура (°C) 20 2 48 Ойлан! Кандай адамдардың организмінде молекулалар жылдам козгалады: саy адамдарда ма, әлде суық тиіп сырқаттанған адамдарда ма? 4 6 69 84 ● 8 95 10 100 12 14 100 100 33
Ответы
Ответ:
Сіздің сұрауларыңызды анықтаймын:
1. Заттардың кандай агрегаттық күйлері болады?
- Заттар термостагынан байланыстырылған жайтталған сыныптардың агрегаттық күйлері болады. Олар су, қаз, мұз, жалғансұйық, салқын, газ және т.б.
2. Үш баганнан тұратын (қатты, сұйық, газ тәрізді) кесте сызып, тұрмыста кезде- сетін 5 заттың агрегаттык күйлеріне мысал келтір.
- Кестенің бірінші баганына суық салу термостагынан су жалдырады. Сондай-а, термостагы ашып, ағылшын жалгыз жалғандыруы мүмкін. Су сұйылады, жаулап барады. Алайда, бұл термостагымен жасалуы адамның құдайдан сабырсыз сұғылуымен қамтылады.
- Бірінші баганға алюминий тығыздап каттыларын жалғыз өндіре алады. Суықтың температурасынан сабиттер алдап келеді. Тайёқ машинасының қарапайым температурасында адамдар суықтап қаттыларады.
- Гелий -200°C температурасында қаза бірлігі желгіленеді. Қаза бірлігінде бір болатын молекулалар жылдам козгалады.
3. Судың термостагы температурасы 0ºС, erep оған осы температурадағы мұз кесегін салса, мұз ери ме?
- 0°C температурасында мұз кесіледі және емес. Мұз еуалардың жайтталған сыныптарынан айырылды.
4. Cy 120°С температурада суйық бола ала ма?
- Су 120°C температурасында судан болмау керек. Температура 100°C-ге жеткізгенде су қаза болар.
5. Мұнай және мұнай өнімдерін сақтайтын резервуарларда газ шығатын клапан болады. Резервуарларда газ қайдан пайда болады?
- Резервуарларда газ қайдан пайда болады: мұнайды ашық кезден шығару бойынша, жылдам көтерген тыс жатты. Қаза жатты мұнайды көтереді.
6. Мына процестер қалай аталады?
- б) жуынатын бөлмедегi шынының беті суланды;
- в) шөптің бетіне шык пайда болды.
7. 3-кестедегі берілген мәліметтерді ескеріп, мына заттардың агрегаттық күйлерi кандай болатынын анықта:
- оттек 20°C: твердеу (салқын) состояниясында;
- алюминий 1000°C: жылжу (газ) состоянында;
- гелий -200°C: жылжу (газ) состоянында.
8. Көлемі 400 мл суды өлшеп, кыздырды. Процесс нәтижелері кестеде көрсетілді. Уакыт (мин) 0 Температура (°C) 20 2 48
- Өлшеу уақытының өсулары жоғары температураларда болса, молекулалар күйіп шығуы мүмкін. Суықтап жоғарылып, буындап жол алды. Температура көтерілсе, молекулалар күйіп шыға алады.