Қолдану:
1. Сүйек, кургак тукым, медуза, ми және адам урыгынын курамында
молшерде су болады?
2. Судың кату және кайнау температураларын көрсетiндер.
Талдау:
1. Окыган материалга сүйеніп, судың қасиеттерін көрсетіп, кесте к
тырындар.
2. Тірі ағзалар ушiн негiзгi элементтердiн манызын талдандар.
Синтез:
1. Косымша материал мен интернетті пайдаланып, «Су - тіршілік
деген такырыпка эссе жазындар.
2. Су кандай касиеттеріне байланысты тамырдан жапыракка, жер бе
агаш басына карай көтерiлетiнiн түсiндiрiндер.
Бағалау:
1. Тіршілік үшін әмбебап еріткіш ретінде судың маңызына баға беріци
2. Судың жылусыйымдылығы жоғары, сұйық күйіне қарағанда ка
күйінде жеңіл болатын қасиеттерін бағаландар.
№2 зертханалық жұмыс. Судың тірі ағзалар үшін маңызы мен қасиеттеріа
зерттеу (221-беттен кара).
Ответы
Ответ:
Біз өмір сүріп жатқан «жер шары» атындағы осы ғаламшар бар мүмкіндігін барша тіршілікке тең болып ұсынған. Ғаламшар бізге ұсынған әрбір мүмкіндік адамзаттың ортақ құндылығы және байлығы болып табылады. Мысалы су. Кейін ауа және Күн... Бұлар - әлемнің үлкен байлықтары. Ішіп жүрген суымыз бен ауа математикалық көрсеткіштермен өлшеледі. Бір адамның іше алатын су мөлшері физиологиялық тұрғыдан бірдей. Денеміздің ауа және Күннен пайдалана білу мүмкіндігі де осы. Бірақ пайдаланған бұл құндылықтардың сапасына қарағанда жағдай мүлдем басқаша. Таза ауа, таза су әр адамның хақы. Дегенмен бұл хақты қаншалықты басқа жандіктермен тепе-тең бөлісіп жатырмыз? Бұл сұраққа жауап беру қиын. Алайда қолдағы мағлұматтарға қарап жауабын іздеу керек.
* * *
Баршаға мәлім, тарих беттеріне қарағанда өркениеттердің су жағасында құрылғанын, өсіп бүкіл әлемге тарағаны белгілі. Су болмаса тіршілік те болмайды. Яғни, өркениеттердің су көздеріне жуық құрылуы және дамуы да бостан бос емес. Өйткені адам баласы судың тіршілік екенін әрқашан білген және өмірін оған лайықтаған. Қазір де әлем адам санының 60%өзендердің жағаларында өмір сүруде. Адам өмірі судың сапасына байланысты өзгереді. Бұған қарамастан су көздерінің тағы адам қолынан жылдам ласталуы да түсініксіз жайт. Қоршаған орта мамандарына қарағанда; өнеркәсіп қалдықтарын су көздеріне төгу нәтижесінде пайда болған кең қоршаған орта ластығы келешекте таза ауыз суына қол жеткізген кезде үлкен мәселелер туғызатын болады.