Question

қобыланды батыр жырындағы тұлпарларды топтастыр​

Answer 1

Халқымыздың тарихында еліне қорған болған батырларды сүйікті тұлпарлары эпос-жырларда, аңыз әфсаналарда тарихи кейіпкер ретінде көрінеді. Көшпенділік қоғамның негізгі қозғаушы күші жылқы болғандықтан, бұл заңды құблыс саналады. Алпамыстың Байшұбары, Қобыландының Тайбурылы, Ер Тарғынның Тарланы, Қамбардың Қарақасқасы, Арқалықтың Көкжалы, Телағыстың Телкүреңі, Шораның Таспакері мен Қатукері, т.б. иесі мен есімі қатар аталып, халық санасына сіңгені сонша, бірін-бірінсіз елестету қиын.
Түркі-моңғол халықтарының батырлық эпостары екі жақты аталады. Біріншісі – батырдың есімі, екіншісі – астындағы тұлпардың аты.
Түркі халықтарының эпосының басқа халық эпостарынан ерекшелігі: «Батыр сол кезде батыр болады, өзіне лайықты жан серігі – әскери атын тапқан кезде. Бұған дейін ол қаншама жойқын күшін көрсетіп, ерлік жасағанымен батыр деп саналмайды». (Гундогдыев О. «Конь и конница у туркмен») Сондықтан батыр болатын адам ат жалын тартып мінісімен, жақсы ат іздей бастайды. Мысалы, Қобыланды батыр өзінің еншісіне берілген тобылғы меңді торы атты мініп, әкесінің жылқысына барып, жылқышылардың қосында жатып құс салып, аң аулайды, ерлігін ұштайды. Құртқаға үйленіп, еліне қайтып келе жатқанда, Құртқа жолшыбай табын жылқының ішндегі көгала биені көріп:
«Көгала бие ішінде Көкбурыл құлын бар, келешкте саған жаугершілікте мінетін атың, жан серігің сол болады, қайтсең де ал, астыңдағы тобылғы меңді торы атың саған қол емес», — деп ақыл береді. Құртқаның көрімдігіне ағасы Сәлімбайдан алған көгала бие көп кешікпей көкбурыл құлын туады. Туа салысымен Құртқа құлынды ерекше күтімге алады, құлынға арнап арнаулы шатыр тіккізеді. Тонын жарып құлынға тыныс алдырады, тұяғын жерге тигізбей ішікке орайды, тынысы кең ашылсын деп аузын үрлейді.