Оқылым
Әлемдік мұхиттың зиянды және улы заттармен, мұнаймен және мұнай өнімдерімен, радиоактивті заттармен ластануы үлкен алаңдатушылық тудырып отыр. Ластанудың масштабын мына мәліметтерден көруге болады: жағалаудағ суларға жыл сайын 320 млн тонна темір, 6,5 млн тонна, фосфор, 2,3 млн тонна қорғасын бөлінуде. 945-1947 жылдары кеңес, ағылшын және американдық команда басқармалары қолға түскен және өздерінің улы заттары бар (иприт, фосген) 300 мың тонна оқ-дәрілері суға батырылды.
Мұхитты қатты ластаушылардың бірі мұнай және мұнай өнімдері. Әлемд мұхитқа жыл сайын орта есеппен 13-14 млн тонна мұнай өнімдері төгілуд Мұнаймен ластанудың екі түрлі қаупі бар: біріншіден, су бетінде теңіз фауна мен флорасына қажетті оттегіні жібермейтін пленка түзіледі; екіншіде мұнайдың өзі жартылай ыдырауы ұзақ уақытқа созылатын улы зат боль есептеледі. Судың құрамында мұнайдың мөлшері 10- 15 мг/кг жағдай планктон мен майда шабақтар қырылып қалады.
Соңғы уақытта Әлемдік мұхитты қорғауға арналған бірнеше құжаттар қабылданды. 1972 жылы Лондонда жоғары және орташа деңгейдегі радиациялар қалдықтарымен теңіздерді ластауды тоқтату бойынша Конвенцияға қол қойылды.
1. Кестені толтырыңыз. Сөйлемді толық жазудың қажеті жоқ 5 балл.
Негізгі ақпарат
Қосымша ақпарат
Факт
Көзқарас
Идея
Ответы
Ответ:
**Негізгі ақпарат:** Әлемдік мұхиттің зиянды және улы заттармен, мұнаймен және мұнай өнімдерімен, радиоактивті заттармен ластануы үлкен алаңдатушылық тудырып отыр.
**Қосымша ақпарат:** Жағалауда суларға 320 млн тонна темір, 6,5 млн тонна фосфор және 2,3 млн тонна қорға ластануды жасаушы жағдайда болды. 945-1947 жылдары кеңес, ағылшын және американдық команда басқармалары жеке заттарымен суға батырды.
**Факт:** Ластанудың масштабын мына мәліметтерден көруге болады: суларға 320 млн тонна темір, 6,5 млн тонна фосфор және 2,3 млн тонна қорға бөлінуде.
**Көзқарас:** Мұнай және мұнай өнімдері бұл аймақтың ластаушылары, мұхиттың зиянына әкеліп отыр.
**Идея:** Ластанудың масштабы мен осының мұнай және мұнай өнімдерімен қатар темір мен фосфорды қолдануы арқылы әлемдік мұхитке қазақтардың құрушыларына зиян келтіруге бағытталған.