Question

Желтоқсаннын жетiсi. Сынып жұмысы. Маралтай Ыбыраев «Елбасыма>> Тапсырма. Мәтiндi мукият окып, төмендегі тапсырмаларды орынданыз. 1991 жылдың 1 желтоқсанында Қазақстан алгаш рет бүкілхалыктык президент сайлауын өткізіп, президенттік басқару институтына көшті. Арада 20 жыл өткен сон, 2011 жылдын желтоксанында, парламент депутаттары бұл күнді ресми мереке ретінде тойлау керек деген бастама көтерді. Осылайша, 2011 ЖЫЛДЫҢ желтоқсанында Парламенттің жалпы отырысында «Қазақстан Республикасындагы мерекелер туралы» Заңга өзгеріс енгiзiлдi. Президент тиiстi кужатка кол койган сон, 2012 жылдын 1 желтоксанынан бері бұл күн мемлекеттік мереке денгейiнде тойланып келеді. Шыны керек, алғашында бұл мерекені Қазақстан халкы толык түсінбеді. Оның үстіне, Тәуелсіздік күні, Астана күні, Наурыз немесе Жана жыл сиякты емес, ешкандай атрибуты жок. Бiрак бес жыл iшiнде халыктын бойы әбден үйренген сияқты. Оның біз байкаган бірнеше белгiсi бар. Біріншіден, Тұңғыш Президент күнін халык бiр күнгі демалыс деп асыға күтетін болды. Ал кейбiр ұйым қызметкерлері, әсіресе, мемлекеттiк кызметшiлер мерекеге берілетін сыйакыга куанады. Егер бұл күн аптанын демалыс кунiне дал келсе, онда үкіметтін арнайы бұйрығымен баска кунге ауыстырылып, халык катарынан бiрнеше күн демалады. Екi жыл депутаттар Астана қаласының атын Нұрсұлтан Назарбаев атымен атауды ұсынган едi. Бiрак бұл бастамага Президенттін өзі карсы болды. Ол Астананың аты өзгермейтінін айткан болатын. Казакстанда Назарбаев атындагы көше болмағанымен, Иорданиядагы Амман каласында, Шешенстандагы Грозный каласында, Түркиянын бiр емес, бірнеше каласында, Татарстан астанасы - Қазан каласында Нурсултан Назарбаев атындагы кешелер бұрыннан бар. 1.Сөйлем түрлерін анықтаңыз. 2 балл Р/с Жай сөйлем 1. 2. Салалас құрмалас сөйлем Сабақтас құрмалас сөйлем 2. Жалтаулары бар сөздерді теріп жазып, жалгау түрлерін анықтаңыз. 2 балл 3Ym сөйлемге синтаксистік талдау жасаныз. 3 балл. 43.Берiлген мезгіл үстеулерге кеше, ертеден, кешке таман, бұрыннан, бүгін сөйлем курастырыныз. 3 балл​

Answer 1

Ответ:

1. Сөйлем түрлерін анықтау:

- Жай сөйлем: Желтоқсанның жетісі.

- Салалас құрмалас сөйлем: 1991 жылдың 1 желтоқсанында Қазақстан алғаш рет бүкіл халықтық президент сайлауын өткізіп, президенттік басқару институтына көшті.

2. Жалтаулары бар сөздерді теріп жазып, жалгау түрлерін анықтау:

- Жалтаулары бар сөздер: жетісу, сынып, мәтін, мереке, орындау, президент, тапсырма, отырыс, атрибут, қызметкер, белгі, демалу, бұйрық, депутат, аты.

- Жалгау түрлері: жетілдірілген сайды, бүкіл, ресми, өткізілген, тойлау, белгілі, мемлекеттік, шыны, аптаның, басқа, тойлау, атымен, бастама, күтетін, катары, вырәттә, бөтен, шешен, кешелер, атайтын.

3. 3YМ сөйлемге синтаксистік талдау:

- 3YM сөйлем: 2011 ЖЫЛДЫҢ желтоқсанында Парламенттің жалпы отырысында «Қазақстан Республикасындагы мерекелер туралы» Заңга өзгеріс енгізілді.

- 3Y: сәуірдік тəсілдегі заман, жителеген формамен шығады.

- М: депда «Қазақстан Республикасындагы мерекелер туралы» Заңга өзгеріс енгізілді.