Question

Окылым 2-НҰСҚА Окылым мәтiнiн окыныз да, темендегі тапсырмаларды орындаңыз. [10] "Адам мен табиғаттын тілдескенi - емiрдiң үндескенi", - демекші, халқымыз табиғат тылсымын ерте заманнан-ак тусiнiп, оны өзінің тұрмыс-тіршілігіне арқау етіп, колдана білген. Солардын бiрi халыктын ауа райын болжау тәсілдері. Қысы-жазы далалык емiрде тіршілік еткен халкымыз өздері тұрган өлкенін табиғи ерекшелiгi мен кұпиясын терен бiлгендігі сондай - айсыз түнде жұлдызга карап жол тауып, көз аштырмас боранда жердiн шебiне карап ел тауып, құс, жан-жануар, құрт-құмырска тiршiлiгiне зер салып, ауа райын кунi бұрын болжап, ерте кам жасап отырган. "Адамнын табиғатсыз күнi жок, Табиғаттын оны айтар тiлi жок",- деген халкымыз ертеден-ак ауа-райын бакылаудын карапайым әдіс, тәсілдерін білген. Ауа-райын болжай алатын бұл халык кагидалары кой мiнезiн жетік меңгерген, койдын ауа-райы өзгерiсiн сезу касиеттерін терең аныктай алган казактын емiрлiк тәжірибесінен, таным-түсiнiгiнен туындап отыр. Қойдын мiнез-құлқы мен әрекетіне карап, ауа-райын болжау кагидаларының көптеп кездесетініне қарағанда, өзге түліктерден бұрын кой казак жерiнiн климатын тез сезетiн, казактын жерi мен табиғатына әбден бейiмделген түлiк екенiн байкатады. Кой жунi кобырап, дымкыл тартып тұрса, кешікпей жауын-шашын болады. Қой пыскырынса, бұлттанып іле-шала жауын-шашын келеді. Қозы-лак секендеп ойнакшыса, жауын жауады. Егер койлар сiлкiнiп, сүйкенсе, маңырап, шуылдаса, жауын басылып, күннің көзі шығады. бiр жылдык, кой жарты жылдык, сиыр 2-3 күндік өзгеріс, кұбылыстарды болжай алады. Жыл басы саналган, күн мен түннің теңелген күні, яғни 22-Наурыз Ұлыстың ұлы күнiндег бакылаулар мен болжамдар дәл келiп отырган. Жылкы - Мәтіннің негізгі ИДЕЯСЫН 3-4 сойлеммен жазбаша тусiндiрiнi - -СРОЧНА​

Answer 1

Ответ:

Мәтінде халқымыздың ежелден табиғат тылсымдарын жақсы болжағаны айтылды. Өздеріне қолайлы болу үшін ата-бабаларымыз ауа-райын болжап отырған.Қой климатты жақсы сезетін жануар екен,сондықтан қойдың жүріс,тұрысына қарап ауа-райының қандай болатынын сезген. Және адасып кеткенде,жұлдыздарға қарап жол тапқан. Ата-бабаларымыздың сол болжамдары сәйкес келіп отырған.