Қазіргі Қазақстанның өсімдік жамылғысы 6000-дай өсімдік түрінен
турады. Баска кершi елдермен салыстырғанда бул онша көп емес. Оған
Қазақстан жерінде шөлді, шөлейтті аймақтардың көптігі, топырақ пен
климат әсер етеді. Сондай-ақ Қазақстанның едәуір бөлігі геологиялык
тарихы жағынан жас. Каспий маңы ойпаты мен Тұран ойпаты теңіз
астынан неоген дәуірінде ғана босаған. Үстірт пен Бетпақдаланың
босауы одан сәл ғана ертерек. Сол себептен бұл өлкелердің өсімдік
жамылғысы әлі толық қалыптасып үлгермеген.
Өсімдігі жағынан бай өлке Қазақстанның таулы аймақтары болып
саналады.
Солтүстіктен оңтүстікке дейін 1600 шақырымға созылып жатқан
Қазақстанның кең жазиралы жазығында дала мен шөл өсімдіктері
басым. Шөлді аймақтарда сексеуіл, өзендер бойында жыңғыл, жиде,
тораңғы¹ тоғайлары кездеседі.
Қазақстан дүниежүзі бойынша орманы аз елдердің қатарына жатады.
Бүкіл аумағының 11,4 миллион гектар жерін ғана ормандар алып жатыр.
Қазақстандағы қазіргі өсімдіктер түрлері қылқанжапырақты орман-
дар, ұсақжапырақты орман-тоғайлар, бұталы тоғайлар, даланын бұталы
өсімдіктері, сексеуіл, шөлдің бұталы өсімдіктері, дала өсімдіктері,
субтропиктік өсімдіктер, шалғындар, тақырлар, шөлдің біржылдық
есімдіктері болып бөлінеді.
2-тапсырма. Мәтінде көтерілген мәселені анықтап өз көзқарасыңды жазып, ой тұжырымда
2кі тапсырма
Ответы
Ответ:
Толықтауыш: баяндауышқа қатынасты болып, қимыл-әрекеттің объектісін білдіреді. Атау септігі мен ілік септігінен басқа септік жалғауларының бірінде болады.
Мысалы: Атасы баласын (кімді?) шақырды.
Оған (кімге?) көмектесу керек.
Қасқырлар көк шолаққа (неге?) ауыз салды.
Мен Айданамен (кіммен?) сөйлесіп, кездесу туралы ұсыныс жасадым.
Анықтауыш: сөздің сынын,қасиетін, белгісін, басқа да сипаттарын білдіреді.
Мысалы: Зейнептің көздері үлкен (қандай?), кірпіктері ұзын (қандай?).
Оқыған (қандай? Қай?) кітаптарым мені іске бастады.
Жаңадан тұрғызылып жатқан (қандай?) үй осы жылдың аяғына дейін тұрғындарға тапсырылады.
Ашынған (қайткен? қандай?)әйел мән - жайын айтады.
Баяндауыш - сөйлемде бастауыштың қимылын, ісін, жай-күйін, кім, не екенін білдіріп тұратын тұрлаулы сөйлем мүшесі.
Мысалы: Қоңырау соғылды (не істеді?).
Дүкеннен азық – түлік сатып алдым (не қылдым, не істедім?)
Арман әлі ұйықтап жатыр (не істеп жатыр?).
тұрлаулы
және тұрлаусыз мүшелер мысалдар
Пысықтауыш: етістіктен болған мүшенің қасиетін жан-жақты анықтайтын, яғни оның жай-күйін, сын-сипатын, мөлшерін, мезгіл-мекенін, себеп-мақсатын көрсетеді.
Мысалы: 1. Түске таман (қашан?) ол да келіп қалды. – мезгіл пысықтауыш
2. Ол үйге қарай (қалай қарай?) кетті. – мекен пысықтауыш
3. Володя қазақша (қалайша?) сөйледі. – амал пысықтауыш
4. Мен сені сағынып (не себепті?) келдім. – себеп пысықтауыш
5. Әсем дүкенге кітап алғалы (не мақсатпен?) келді. – мақсат пысықтауыш