жат жазуу Бадалдар 8 класс
ПОМОГИТЕ
Ответы
Ответ:
3
БАШ СӨЗ
Кыргыз тили - кыргыз элинин мамлекеттик тили, улуттук
маданиятынын эң жогорку формасы катары мектептерде, орто жана
жогорку окуу жайларында окутулуп келет.
Окуучуларга сабаттуу билим берүү, б.а., кыргыз тилинин
фонетикалык системасын, анын сөздүк кору менен байлыгын,
грамматикалык түзүлүшүн, орфографиялык жана орфоэпиялык
нормалары менен кыргыз тилинин байлыгын оозеки жана жазуу
кебинде активдүү пайдаланууга үйрөтүү мугалимдин негизги
милдети болуп саналат. Сабаттуу сүйлөө оозеки кепте канчалык
орчундуу ролду ойносо, жазууда туура жазуу, тыныш белгилеринин
туура коюлушу ошончолук мааниге ээ. Бул максатты ишке
ашырууну башталгыч мектептерден баштап жүргүзүү талапка
ылайык. Жат жазуу (диктант) окуучулардын сабаттуу жазуусу
менен бирге эле, эске тутуу жөндөмдүүлүгүн да калыптандырары
баарыбызга белгилүү. Орфографииялык эрежелердин 1995-2008-
жылдар аралыгында бир нече ирет ёзгёрщщлёргё дуушар болду.
Ошол себептщщ биз 2008-жылы киргизилген акыркы ёзгёрщщнщ бул
жыйнакка тиркеме катары берщщнщ туура кёрдщк. Ал эми жат
жазуу жумуштарын жщргщзщщ ыкмалары буга чейин жарык кёргён
методикалык колдонмолордун негизинде берилди. (С.Рысбаев,
Б.Абдухамидова, М. Касымгелдиева «Башталгыч класстарда
кыргыз тилинен жат жазуу жумуштарын жщргщзщщнщн
технологияларын ёркщндётщщ» Бишкек «Гщлчынар» 2007,
К.Абдиев, Ч.Мусаева. «Жат жазуу жана баяндама жыйнагы»
Бишкек, 2008 Ж. Ысмаилова, К.Ибраимова «Таза жазуу» 4-кл.
Бишкек, 2001).
Жат жазуу түшүнүгүн текшерүү мүнөздөгү гана чейректик
жазуу жумуштарын түшүнүүгө болбойт. Жат жазуу, жазуу
ишкердүүлүгүнүн бир тиби экендигин эсибизден чыгарбастан
сөздүк, үйрөтүүчү же көрүү, эскертмелүү, чыгармачыл,
тандалмалуу, эркин, өздүк, чейректик, жылдык жыйынтыктоо
мүнөзүндөгү жат жазуу жумуштарынын ар бири өз-өзүнчө
дидактикалык максаттарына ылайык жүргүзүлөт. Машыктыруучу
же көнүктүрүүчү жат жазуулардын катарына – сөздүк, эскертмелүү,
тандалмалуу, эркин, өздүк жана чыгармачыл мүнөздөгү жат
жазуулары кирсе, жыйынтыктоочу жат жазуулардын катарына
чейректик, жылдык жыйынтыктоочу жат жазуу жумуштары