Предмет: Қазақ тiлi, автор: sayanproplaygame

Нағыз әже неге азайып жатыр эссе

Ответы

Автор ответа: tisakovd746
0

Ответ:хссжжжжп

Объяснение

Автор ответа: kuza9880
3

Ответ:

Әже - баланың әкесінің, сондай-ақ, анасының шешесін атайтын, туыстық қатынасты білдіретін атау. Одан арғылары үлкен әже немесе ұлы әже деп аталады.Қазақ отбасындағы әже орны ерекше әрі қадірлі. Әже - отбасының ғана емес, әулеттің де ұйытқысы, ағайын- абысындардың бірлігін, татулығын сақтайтын сыйлы анасы, кейінгі жастардың, келіндердің тәрбиешісі әрі ақылгөйі Қазақ қоғамында әдетте жас отау иелерінің тұңғыш баласын әжесі бауырына салады. Бала ата-әженің кенжесі саналып, немерені әжесі тәрбиелеп, бағып-қағады. Әже мен немере арасындағы туыстық байланыс өте нәзік әрі берік. Балажан қазақ үшін ата мен әжеге жас сәби жай ғана ермек емес, тәрбиеленуші ерекше субъект. Тарихта күллі рулы елге ана болып саналған Айпара әже, Домалақ ене, Зере, Айғаным секілді әжелердің бейнесі аңыз-әңгімелерде, әдеби шығармаларда сомдалған.

Алдымен әже тәрбиесі арқылы бала жақсы-жаманды ажыратып, үлкен-кішіні тани бастайды. Мінез-құлық, тіл тәрбиесі қалыптасып, бала үй шаруасына бейім, елгезек тілалғыш, мейірімді болып өседі. Әженің алдын көрген балаға былайғы жұрт тәрбиелі бала деп баға береді. Әже тәрбиесі көбіне «олай істеме, былай істе», «бүйтсең жаман, өйтсең жақсы» деген вербалды сипатта, ақылгөйлік мазмұнда болып, әженің мейірімі мен жүрек жылуына бөленіп өседі. Осылайша, жас бала қазақы ортадағы моральдық-этикалық нормалармен таныса отырып, адами тұлғаның қалыптасуына ғана емес, дәстүрлі ырым-тыйымдар жүйесінің қағидаттарын біртіндеп бойына сіңіре бастайды.

Жеті-тоғыз жастан әрі қарай тұңғыш немере ұлдың тәрбиесі атасының қолына өтеді, Ал қыз немеренің негізгі тәрбиесі әженің қарамағында болады. Бұл кездегі тәрбиенің мазмұны атаға ілесе жүріп, көрген-білгенін көңілге тоқудан құралады. Атасына ілескен бала алыс жерлерді, ел жақсыларын, сыйлы ауылдарды көріп, жиын-тойға т.б. қатысып, соларды ұғынуға, білуге тырысады. Атаның «визуалды» тәрбиесінен өткен баланы былайғы жұрт көргенді бала деп атайды. Қазақ паремеологизмі Атың бар да жер таны желіп жүріп, атаң барда ел таны еріп жүріп деп кеңес береді. Ел тану, жер тану көргенділікке жатады. Қазақтың дәстүрлі бала тәрбиесінде көргенділік тәрбиенің ең жоғарғы формасы болып табылады. Әже мен атадан тәлім алған немеренің рухани жағынан тәрбиелі, көргенді азамат болып, ержетуінің, елдің аузына ілігер көшелі азамат болып қалыптасуының негізі осылайша қаланады.

Похожие вопросы
Предмет: Немецкий язык, автор: jana525
Предмет: Русский язык, автор: никишонок
В при­ведённых ниже пред­ло­же­ни­ях из про­чи­тан­но­го тек­ста про­ну­ме­ро­ва­ны все за­пя­тые. Вы­пи­ши­те цифры, обо­зна­ча­ю­щие за­пя­тые при ввод­ном слове.

Тут Мишка го­во­рит:
— Не дашь,(1) зна­чит,(2) са­мо­свал?
И про­тя­нул мне ко­роб­ку от спи­чек. Я взял её,(3) от­крыл и сна­ча­ла ни­че­го не уви­дел,(4) а потом уви­дел ма­лень­кий свет­ло-зелёный огонёк,(5) как будто я дер­жал сей­час в руках кро­шеч­ную звёздоч­ку.
— Что это такое,(6) Мишка?

(1)Од­на­ж­ды ве­че­ром я сидел во дворе и ждал маму. (2)Она за­дер­жи­ва­лась.
(3)И вот уже стали за­жи­гать­ся в окнах огонь­ки, и мне за­хо­те­лось есть, а мамы всё не было.
(4)И в это время во двор вышел Мишка. (5)Он сел рядом и взял в руки мой са­мо­свал.
— (6) Ого! — ска­зал Мишка. — (7)Где до­стал? (8)Дашь мне его домой?
(9)Я ска­зал:
— (10) Нет, не дам: это по­да­рок.
(11)Мишка на­дул­ся и ото­дви­нул­ся от меня. (12)На дворе стало ещё тем­нее, а мама всё не шла.
(13)Тут Мишка го­во­рит:
— (14)Не дашь, зна­чит, са­мо­свал?
(15)И про­тя­нул мне ко­ро­боч­ку от спи­чек. (16)Я взял её, от­крыл и спер­ва ни­че­го не уви­дел, а потом уви­дел ма­лень­кий свет­ло-зелёный огонёк, как будто я дер­жал сей­час в руках кро­шеч­ную звёздоч­ку.
— (17) Что это такое, Мишка?
— (18) Это свет­ля­чок. (19)Хорош?
— (20) Мишка, — шёпотом ска­зал я, — бери на­со­всем мой са­мо­свал, а мне отдай эту звёздоч­ку, я её домой возь­му...
(21) Мишка схва­тил мой са­мо­свал и убе­жал. (22)А я остал­ся со своим свет­ляч­ком, гля­дел на него и никак не мог на­гля­деть­ся: какой он зелёный, слов­но в сказ­ке, и как он хоть и близ­ко, на ла­до­ни, а све­тит, слов­но из­да­ле­ка... (23)И я слы­шал, как сту­чит моё серд­це. (24)И я не мог ровно ды­шать, и хо­те­лось пла­кать.
(25)Я долго так сидел, забыв про всех на белом свете.
(26)Но тут при­ш­ла мама, и я очень об­ра­до­вал­ся, и мы пошли домой. (27)А когда стали пить чай и я со­всем успо­ко­ил­ся, то ска­зал:
— (28)Я, мама, про­ме­нял свой са­мо­свал. (29)На свет­ляч­ка! (30) Вот он, в ко­ро­боч­ке живёт. (31)По­га­си-ка свет!
(32)В ком­на­те стало темно, и мы стали вдвоём смот­реть на блед­но-зелёную звёздоч­ку.
— (33) Это вол­шеб­ство! — ска­за­ла мама. — (34)Но как ты ре­шил­ся от­дать свой са­мо­свал за этого чер­вяч­ка?
— (35) Да как же ты не по­ни­ма­ешь?! (36)Я так долго ждал тебя, и мне было так скуч­но, а этот свет­ля­чок ока­зал­ся лучше лю­бо­го са­мо­сва­ла на свете. (37)Ведь он живой! (38)И све­тит­ся!
Предмет: Литература, автор: peratproperat2006