Дуниедеги не жақсы не жаман Эссе
ПЖЖЖ СРОЧНООООО
Ответы
Ответ:
Адам басына тән сан алуан қасиеттердің барлығы қазаққа тән танымдык дәстүрде «жақсы» және «жаман» деген екі-ақ сөздің қауызына сыйып, оның ауқымымен камтылатынын көреміз. Бұл құбылыстың осылайша қалыптасуы жайдан-жай емес. Мұнда да көшпелілер өмірі мен дүниетанымынан туындаған әлемдегі барша бағалылыкты безбеннің екі басына салып, бір-бірімен салыстыру арқылы анықтау принципі мен заңдылығы бар деп ойлаған жөн. Екі заттың артық-кемін, асылы мен жасығын айыру, парқы менен парқын қарама-қарсы кою, салыстыра-салғастыра қарау арқылы анықтау әмбебап контрастивті тәсіл ретінде адам қасиеттерін аныктау үшін де қолдануға болатындығы дау туғызбаса керек.
Қазак салтында қалыптасқан қарапайым да әмбебап танымдық өлшемнің «жақсы-жаман» деген екіұдай тәсілі мен ұғымы. Осы екі сөз арқылы барша қазақты «жақсы адам» және «жаман адам» деп, екі бөліп карайтынымыз шындық және оны біз көптеген тілдік фактілер арқылы дәлелдей де аламыз.
Алайда, қазақтар бірін-бірі «жақсы» деп жер-көкке сыйғызбай мақтағанымен, «жаман» деп даттағанымен сол адамның қай касиетін, игілікгі ісін «жақсыға», не «жаманға» балап тұрғаның өздері де біле бермейді, білсе де нақтылы емес, жалпылама, долбарлама түрінде ғана айтылады. Екіұдай бағадан басқа, «өте жақсы», «жақсырақ».
не «өте жаман», «орташа» т. б. осы сияқты бағалаулар да тілімізде кездесуі ықтимал. Бірақ бұлар да, сайып келгенде, «жақсы мен «жаманның» бір көрінісі ғой.
Айта кететін бір жағдай: бұл тәрізді қарама-қарсы қойып сипаттау контрастивті тәсіл тек Адамға ғана (жақсы жігіт, жаман бала т. б.) емес, сондай-ақ өзімізді қоршаған табиғат пен қоғамдағы құбылыстар мен заттарға да (жан-жануар, өсімдік әлеміне т. б.) бірдей қатысты әмбебеп тәсіл болып саналады.
«Жақсы адам» мен «жаман адамды» анықтау тек осы сөздердің мағынасымен ғана шектелмейтіндігі белгілі. Сондықтан да олардың астарында жатқан ұғым-түсініктердің мәнісін сөз ұранынан (төркінінен), контекстегі мағынасына қарап, этнолингвистикалық талдау арқылы таратуға болатынын ескерген жөн. Мәселен, «Ол өзі жақсы адам», «Ол бір жаман адам» деген екіұдай сипаттамада, біріншіден, оны айтушы адамның тек өзіне ғана тон субъективті пікірі, көзқарасы, адамдық қасиетті бағалау принципі байқалса, екіншіден, сол пікір-бағаның субъект санасында қалыптасуына негіз болған ұлттық салт-дәстүр, этностың өзіне ғана тән танымдық принцип, өз ортасынан алған тағылым мен тәрбие, моральдық-этикалык өнеге-үлгі, оның білгірлігі мен біліктілігінің де байқалатыны сөзсіз.
Объяснение:
вот как то так но никак иначе