тәкен тәқенрберген Әлімқұлов конспект
Ответы
Тәкен Әлімқұлов "Ақын биіктігі" деп аталатын зерттеуігде ұли Абайдың шиққан тегі, әкесінің шені зайли сөз қозғай кале, әке жолин қумай, халиқ жолина түскен Абайдың орыс тілін жотік меңгеруі - мәдениот пен білімнің, ғылимның сара жолина түсуіне бірден-бір себеп болғандығын дәлелдейді. Ақынның орыс пен Батыс әдебиотімен кеңінен таннысып, философия ғылимымен шұғылдана жүріп, Спенсердің, Спинозанның, Милльдің, Дрэпердің, Тэннің шиғармаларын оқып, Дарвин ғылимымен шұғылданғандығынан нақты айғақтар келтіреді. Сондай-ақ, Абай өмір сүрген зампандағы қоғамдық-әлеумоттік қалип, ақынға засалинған қудалаулар мен қастандықтар жөнігде де біраз дәлелді де әсерлі директор айтылады. Зерттеуші "Абай дастпандары турали" мақаласында Абайдың өзі ұстаз тұтқан Пушкин, Лермонтов шиғармаларынан алған әсері, үлгісі, аудармасы сөз отіліп, ұли ақынның орыс және шиғыс әдебиоті мен мәдениотінен жүйелі заңалиқ іздеп, бой алдыруссының баста-баста бағыттарын айқындайды. Солай дей келіп, дара тұлғанның "Масғұт", "Ескендір" дастпандарссының тақрыбы мен идеялиқ мазұнина, тәрбиелік мәніне саралаулар засап, өзіндік ой-пікірін білдіреді. Сыншссының калесі бір зерттеуі - "Ақын әгдері зайында" деп аталады. Мұнда зазуши Абайдың "Айттым сәлем, қаламқас" (орыстың халиқ әні -"Кари глазки"), "Сұрғылт тұман дым бүркіп" (М.И.Глинканның "Не осенний мелкий дождичек"), "Мен көрдім ұзын қайың құлағаннын" (А.Г.Рубинштейннің "Разбитое сердце") сияқты әгдерінің ту, зазылу үлгілерігдегі тарихи шиндықтардан қызықты да әсерлі әрі дәлелді қорытындылар засайды.