Question

«Роман деген не? Құрылымдық ерекшеліктері не? XX ғасыр басында қандай романдар жарық көрді? Басты тақырыптары қандай еді» деген сұрақтарға жауап беруге тырысыңыздар.
​

Answer 1

1. Роман - әдетте күрделі әрі тармақталған сюжеті қара сөз түрінде баяндалатын ірі туынды.
2. Романда лирика мен драма жанрларының сипаттары да кірігіп отырады, әңгіме мен повеске қарағанда онда түрлі оқиғалар жүйесі, сюжеттік желі, қаһармандар қатары кеңірек қамтылады. Эпоста көсемдер, әскербасылар, ел басқарушылар туралы немесе басқа да тарихи және аңызға айналған қаһармандар туралы баяндалатын. Ал романда қарапайым адамдардың тағдыры, іс-әрекеті айтылады. Эпоста кейбір тарихи оқиғалар өзек болса, романда автор кейде ойдан шығарылған оқиғаларға арнап қалам тартқан. Сондай-ақ эпос кең халықтық өмірді қамтыса, роман өз кезеңінің, өз уақытының нақты тарихи оқиғаларын сөз еткен.  Роман жанрының бірнеше түрлері бар. Мәселен тарихи роман, деректі роман, мемуарлық роман, публицистикалық роман, детективті роман т.б.
3. 20 ғасыр басында алғаш қазақ романын М.Дулатұлы жазды, «Бақытсыз Жамал» 1910 жылы шықты. Одан Ж.Аймауытовтың «Ақбілек», «Қартқожа» тәрізді үлкен-үлкен, профессионалды романдары жазыла бастады. Өлеңмен жазылған, алайда қазақ әдебиетінде роман атанып кеткен С. Мұқановтың «Сұлушаш» романы, М. Әуезовтің «Абай жолы» роман-эпопеясы.  «Бақытсыз Жамал», «Қамар Сұлу» (С. Торайғыров), «Ақбілек» (Ж. Аймауытов), «Қалың мал» (С. Көбеев), «Мұңлы Мариям» (Ш.Құдайбердиев), «Адасқандар» (С.Мұқанов) т.б.
4. Әлеуметтік теңсіздік, қоғамдағы әйел орны, ауыл көрінісі.