Предмет: Қазақ тiлi, автор: азиз64

"Домбыра- киелы аспап" атты шагын шыгарма жазындар

Ответы

Автор ответа: aigulnurgazinov
1
Домбыра - қазақ халқының өте ерте және кең тараған, нағыз табиғи ұлттық музыкалық аспабы. Көне Шумер тілінен аударғанда «кішкене садақ» деген мағына береді. Алматы облысы, Жамбыл ауданы аумағынан шамамен 2,5 ғасыр бұрын табылған таста қашалған суреті мен 16 ғасыр бұрын Мысыр еліндегі Нахт қабіріне салынған пішінінен еш өзгермеген. Қос ішекті шертіп ойнайтын музыкалық аспап ішекті, шертпелі аспаптар тобына жатады. Аспап әр түрлі үлгіде тұтас ағаштан ойылып жасалады. Тоғыз, он бір, он төрт, жиырма төрт пернесі болады. Күй арнайы құлақтарымен келтіріледі. Аспап үні қоңыр, құлаққа жағымды әрі жұмсақ болып келеді. Домбыра - сан ғасырлардан бері сырын сақтап, қазақ даласында кеңінен танымал аспап. Дегенмен домбыра әр аймақта әр түрлі болып келеді. Солтүстік, орталық, оңтүстік аймақтарда домбыра көлемі шағын, жеті-тоғыз пернелі болса, Батыс Қазақстан аумағында кездесетін домбыра шанағы жұмыр, мойны ұзын, он екі, он төрт пернелі болып келеді. Домбыра аспабының негізгі екі түріне байланысты аспапта күй орындаудың екі түрі «төкпе» мен «шертпе» қағыстары қалыптасқан. Сазды күйлер Арқа өңірінде, ал төкпе күйлер батыс аймақтарда кең таралған. Домбыра шертудің «сұқпа» (сұқ және орта саусақпен шертіп ойнау), «жап тақымта» (ішекті бос күйінде қағып, пернені басып отыру), «іліп-қақпай» (ішекті іліп қағу), «теріс қақпай» (жоғары-төмен) деп аталатын түрлері бар. Домбыра аспабының екі ішекті түрінен басқа үш ішекті, қос жақты, кең шанақты, шіңкілдек немесе «Балақай домбыра» деген түрлері бар. Домбыра аспабында халық күйлерін ғана емес, батыс және шығыс классикалық шығармаларын, танымал туындыларын орындауға болады.


Похожие вопросы
Предмет: Английский язык, автор: nikitinanastya0106
Срочно !!!!!!!!!!!!!!!
1. She _____________________ that report for six days.
a) have been writing; b) was writing; c) has been writing; d) has being written
2. This year the team at Yale _________on a study of rice farming in Indonesia.
a) has been working; b) was working; c) has worked; d) has being worked
3. The professor ___________ a lecture when the earthquake happened.
a) was giving; b) giving; c) has been giving; d) gave
4. The forecast concludes that infection rates _____________ next month
a) will have been peaking; b) was peaking; c) shall peak; d) will peak
5. The report was published in June. It showed that in 2021 profits __________ by 55 per cent
a) had increased; b) have increased; c) will be increased; d) has being increased
6. Currently, student numbers are falling but class sizes _______________
a) have been rising; b) are rising; c) will be rising; d) were rising
7. Two years ago the university ____________ its first PhD school
a) has been opened; b) was opening; c) has been opening; d) opened
8. Since the summer house prices ______________ steadily.
a) have increased; b) has increased; c) has been increasing; d) has being increased
9. The Connors family _______________ the company until 1981.
a) have been running; b) was ran; c) has been running; d) ran
10. They _________ the results and found several errors.
a) have been checked; b) was checking; c) has been checking; d) checked
11. We collected the data and _____________ the two groups.
a) have been compared; b) was comparing; c) has been compared; d) compared
12. The city ____________________ by a severe hurricane.
a) was being flooded; b) were flooded; c) was flooded; d) flooded
13. The report ______________________ by 12 June.
a) must finished; b) must be finished; c) will finish; d) finished
14. Professor Hicks _____________ the findings of the research
a) has been questioned; b) was questioned; c) questioned; d) will be questioned
15. The trend to smaller families _______________ in the last decade
a) had speeded up; b) has speeded up; c) will be speeded up; d) has being speeded up