түйе терісінен жасалатын заттар
Ответы
Түйенің терісі мен жүнінен жасалатын заттар мен киім - кешектер:
Малдың әр бөлігінде терісі жұқа, қалың, жүнді болып келетіндігіне байланысты жондық, қабырғалық, үйектік, пұшпақ мойын, таңлақ деген бөліктерге бөледі.
Түйе терісін атан тері, бота терісі дейді.
Қазақ халқының тұрмыс - тіршілігі үшін төрт түлік малдың жүні мен терісі үлкен рөл атқарған және оны өңдеп, ұқсатуды бұдан мыңдаған жылдар бұрын білген. Жүннен киім-кешек және т.б. бұйымдарды дайындамас бұрын жақсылап тазартып, жүн дайындау стандартына сәйкес сұрыптап, бояп, өңдеп, иіріп жіп алған. Қазақтар түйенің жабағы жүні мен шудасынан, ешкінің түбітінен, қойдың терісінен әдемі киім - кешектер тіккен.
Түйе жүні — жабағы, боздақ, шуда деп үшке бөлінеді. Жабағы деп – түйенің ұйысқан, киіздей болған жүнін айтады. Жабағының астынан өсетін үлпілдек жүнді боздақ дейді. Жабағы жүнінен жеңіл, жылы күпі тіккен, шапанға салған, әртүрлі жіптер иіріп шекпен, белбеу тоқыған. Түйенің шуда жүні дегеніміз — мойнындағы, тізесіндегі, екі өркештің үстіндегі салалы қылшық жүні. Бұдан жамау-жасқаулық жіп иіріледі. Ертеде шуда жіппен тон-шалбарларды тіккен. Сонымен қатар шуда жіптерді шертер сияқты ән-күй аспаптарына ішек жасауға пайдаланған.